Huilen is voor jou te laat was in ons land met afstand de grootste Top 40 hit van het jaar 1970 en tevens de grootste hit van Corry & de Rekels. Het stond 41 weken lang in de Nederlandse Top 40, van april 1970 tot januari 1971, en was tot 2014 het langst genoteerde nummer ooit in de lijst. Het lied betekende bovendien de grote doorbraak van die andere beroemde inwoner van Breda, Pierre Kartner, die niet alleen het nummer schreef, maar die je ook kunt horen meezingen.

In het Noord-Brabant van de vroege jaren ’70 waar ik opgroeide was Corry Konings na het verschijnen van dit nummer een halve heilige, een regionale wereldster omgeven door Beatlesmania-achtige taferelen. Maar de jongeren onder jullie zullen Corrie Konings natuurlijk kennen van deze culthit uit 2011. Ondanks deze imposante erelijst zijn er redenen om Huilen is voor jou te laat als ondergewaardeerd te bestempelen. Om te beginnen omdat er op Volkse Smartlappen enorm wordt neergekeken door de liefhebbers van de ‘betere’ popmuziek, de Snobs, u en ik dus. Daarnaast staat het nummer al ruim 10 jaar niet meer in de Top 2000, en volgens onze huisregels maakt dat het per definitie weer ondergewaardeerd. Bovendien, en nu raken we aan het thema van deze battle, verdient dit lied uw aandacht omdat de tekst een verborgen parel bezit, die ons inzicht geeft in de gemeenplaatsen die de volkse smartlappen zo herkenbaar maakt. En dat bedoel ik in positieve zin.

Kort door de bocht genomen zou je namelijk verwachten dat teksten van Snobmuziek meer symbolisch van aard is, meer indirect, met ruimte voor interpretatie, terwijl de Volkse Smartlap meer direct en feitelijk is, to the point. Het is zoals het is. Maar dat is inderdaad te kort door de bocht.

“Alles wat ik had gaf ik aan jou alleen.
Maar je ging toch steeds weer naar die ander heen”

Je kunt natuurlijk aan je klompen aanvoelen dat we gaan inzoomen op de term ‘die ander’. Die twee simpele woordjes klinken natuurlijk als een enorm cliché, je zou er haast achteloos aan voorbijlopen. Maar laten we het even op ons inwerken, en ons even verdiepen in de schoonheid ervan. Ik weet niet welke beelden het bij u oproept, maar het lijkt mij duidelijk een verwijzing naar de dreiging van een (anonieme) derde persoon in een driehoeksverhouding. ‘Die ander’ suggereert dat er al een tijdje wat aan de hand is, dat er hier sprake is van recidivistisch vreemdgaan. Dit roept direct associaties op met dure relatietherapie, dat veel geld heeft gekost maar uiteindelijk niks uithaalde, want iedere keer weer zocht de toegezongene ‘die ander’ weer op, alsof de ik-persoon (Corry Konings dus) de werkelijke naam van pure walging niet eens over haar lippen krijgt. Grammaticaal gezien is ‘die’ hier een Aanwijzend Voornaamwoord, inderdaad, alsof het de beschuldigende vinger uitsteekt: ja jij daar, jij hebt het gedaan! Als iemand steeds weer daar die ander gaat is dat met een snoeihard gestrekt been de relatie op de klippen jagen.

Overigens is dat ‘heen’ dat daar achteraan volgt dan wel weer een beetje lelijk, als we dan toch de hele regel gaan ontleden. Het woordje “heen” is volkomen overbodig en voelt nogal gekunsteld, met de haren erbij gesleept. Jammer gewoon. Maar ik snap dat het voor het ritme hier noodzakelijk was.

‘Die ander’, het zijn zoals gezegd twee simpel ogende woorden, maar wel twee die een enorm sterk beeld oproepen, een sterke symboliek hebben, en enorm veel interpretatie bieden, precies de eigenschappen die ik hierboven aan de ‘betere’ Snobmuziek toedichtte.

“Ik stal voor ons gezin, maar dat had toch geen zin.
Want jij viert nu kerstfeest met een ander”

In 1976 brak een piepjonge André Hazes door met zijn Eenzame Kerst, waarin bovenstaande regels zijn terug te horen. Let op het subtiele verschil met de besproken tekstregel van Corry & de Rekels: Hazes heeft het niet over ‘die ander’, maar over ‘een ander’. Het aanwijzend voornaamwoord is gedegradeerd tot een eenvoudig lidwoord. Ik geef toe dat dit geneuzel op de vierkante millimeter is, maar U proeft hopelijk direct een wereld van verschil: ‘een ander’ is onbepaald, een willekeurig iemand, het had iedereen kunnen zijn, een one-night slippertje. In tegenstelling tot ‘die ander’, dat juist sterk het beeld schept dat hier al tijdenlang een serieuze verhouding plaatsvindt met steeds dezelfde persoon. Ik blijf het al jaren een gemiste kans vinden dat Hazes hier niet voor ‘die ander’ heeft gekozen. Dat zou zoveel meer beladen geweest zijn, zoveel meer drama hebben opgeroepen. Maar goed, het zal zijn verdere carrière wel niet geschaad hebben, vermoed ik.

_{Deze post verscheen eerder op ondergewaardeerdeliedjes.nl}