De overheid stopt met het gebruik van het woord ‘allochtoon’. Dat wil zeggen: De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en het Centraal Bureau voor de Statistiek stoppen ermee, en dat betekent dat het zo goed als uit beleidsdocumenten gaat verdwijnen.
Het betekent ook dat die racistische oom op de volgende verjaardag gaat zeggen dat je ‘ze’ nu ook geen allochtonen meer mag noemen, trouwens. Vroeger waren het nog gewoon buitenlanders. Tegenwoordig moet er elke paar jaar een nieuw woord bedacht worden.
Het woord allochtoon is volgens de verklaring ‘niet precies genoeg’ en stigmatiserend voor bepaalde bevolkingsgroepen. Dat eerste verwondert ons wel, want wat komt er dan nu voor in de plaats? Nou… niets. Tja, specifieker dan dat kun je het niet krijgen. Of?
Als dat toch nodig is bijvoorbeeld bij bevolkingsstatistieken, dan spreken we over inwoners met een migratieachtergrond en inwoners met een Nederlandse achtergrond. Ook kinderen van migranten kunnen vallen onder inwoners met een migratieachtergrond.
Juist. Dat is namelijk veel specifieker. Bij ‘allochtoon’ wist je tenminste zeker dat als je vader en moeder hier geboren zijn (of als je lid bent van het koninklijk huis) je officieel niet zo genoemd zou worden. Een migratie-achtergrond kan je tot in de lengte van generaties doortrekken. Tenzij daar natuurlijk vergelijkbare regels voor gehanteerd gaan worden, wat in de lijn der verwachting ligt. Maar waarom dan het woord afschaffen?
Stigmatiseer toch niet zo
Ah, ja. Stigmatiseren. Dat was het. Want ‘allochtoon’ was ooit bedacht als een neutraal begrip. Om de negatieve bijklank die buitenlander en ethnische minderheid hadden te vermijden. Inmiddels heeft het woord dezelfde negatieve bijklank. Hoe lang het duurt voor Ome Jan het dus op een minachtende toon over ‘Nederlanders met een migratieachtergrond’ heeft? Tot de volgende verjaardag, of die daarop. Ome Jan is al boven de 50, die leert niet meer zo snel. Oh, er is meer?
Spreek over Turkse-Nederlanders, of kennismigranten, asielmigranten of economische migranten. Niet versluieren, maar verhelderen.
Dat zegt Godfried Enbergsen van de WRR. Prima: niet versluieren, maar verhelderen. Maar doe dat dan eens? Want je hebt het enerzijds over migratiemotieven en anderzijds over een ethnische achtergrond. Gaan we het nu gewoon weer ouderwets over Turken en kutmarokkanen hebben? Of zijn dat voortaan Nederlanders met een economische migratieachtergrond?
Het lijkt erop alsof het allemaal nog niet even duidelijk is. We zullen dus moeten afwachten welk begrip er nu het stigma van ‘allochtoon’ sneller gaat overnemen dan erover gedaan is om het begrip te bedenken. En anders kennen we nog wel iemand die ook niet zo’n fan is van versluieren en vast een paar verhelderende termen kan bedenken.