In Nederland kennen we het steeds minder populair wordende kinderfeest Sint Maarten, waarbij kinderen met lampionnetjes langs de deuren mogen gaan om snoep te krijgen in ruil voor een liedje. Sint Maarten wordt echter in de commercie allang overschaduwd door Halloween, wat er natuurlijk enorm op lijkt, maar wat willen we nou?
Sint Maarten
Geen hond die eigenlijk weet wat we nou precies vieren met Sint Maarten, dus dat zal ik eens haarfijn uit de doeken doen voor je. (Vooral voor de Limburgers die Sint Maarten als snoepfeest niet eens kennen, vernam ik uit betrouwbare bron.) Het blijkt dus de naamdag van ene Sint Maarten te zijn, die eigenlijk Martinus van Tours heette, maar dat bekt natuurlijk niet. Vervolgens kwam iemand met het lumineuze idee (vat je ‘m?) om het Heilige Vuur rond te dragen als vruchtbaarheidsritueel. Lekker ter zake doend als het gaat om kleine kinderen inderdaad. Dankzij de kerk werd elf november een bedelfeest voor de armen en wie kunnen er het allerbeste bedelen? Honden! Ja, maar die kunnen geen lampion vasthouden, dus dan maar kinderen langs de deuren sturen. In de jaren na de Eerste Wereldoorlog raakte het bedelstigma een beetje op de achtergrond en werd Sint Maarten vooral een feest voor de kids om snoep binnen te harken.
Liedjes
Als nineties kid kende ik twee liedjes die je kon zingen en die vond ik zelfs als zesjarig krullenbolletje al nergens op slaan.
Sint Maarten, Sint Maarten, de koeien hebben staarten. De meisjes hebben rokjes aan, daar komt Sint Martinus aan.
Wat een niveau, zelfs voor kinderen. ‘De koeien hebben staarten.’ No kidding. Er zijn legio dieren met staarten en er zijn meer meisjes met broeken aan, waarom precies die info in zo’n liedje stoppen? Ook dat twee keer ‘aan’ vond ik erg lelijk, maar ja, kinderliedjes hè. Het is niet alsof ‘Sinterklaas kapoentje’ ook maar érgens op slaat. Het volgende liedje is dan net iets beter; dat geeft nog zinvolle informatie.
Elf november is de dag dat mijn lichtje, dat mijn lichtje, elf november is de dag dat mijn li-hichtje bra-han-den mag.
De helft van de keren durven de kindjes niet eens te zingen en dan komt er een halfslachtig “… taaten…aan…” uit. En die niet-zingers moet je dan tóch snoep geven EN zeggen: “Nou, goed gezongen.” Nee. Niet goed gezongen, probeer het nog eens opnieuw en dan nu met klinkers! Oh, wat gemeen, Incognito, jij tang, het zijn maar kindjes. Ja, nou Ãk zong tenminste het hele liedje helemaal netjes uit eind jaren 80, begin jaren 90. Het zal wel een leerproces zijn dan.
Snoep
Nou ja, dan heb je als kind dus gezongen (of niet, en dat maakt dan blijkbaar ook niet uit) en dan krijg je een snoepje. Er werd ook wel eens een gulden in je plastic zak gegooid of een mandarijn, want gezond. Zo’n snotterige mandarijn was dan weer jammer. Wel kon je naar de bakker op de Foarwei, want die gaf een boterhamzakje met verschillende snoepjes erin, geweldig! Ik was trouwens zo’n sneuhaas die geen lampion had. Waarom weet ik eigenlijk niet eens, want die dingen zullen echt niet de wereld gekost hebben. Iets met: “Ach, je loopt er toch maar één keer per jaar mee.” Ik schuifelde dus mee met mijn wijkgenootjes die wél zo’n mooi lampie hadden, maar ik kreeg gelukkig ook snoepjes. Daar word je inhalig van, joh, als kind! Van snoep! Ik althans, maar ik was en blijf een enorme snoepkont. Thuisgekomen bekeek je dan gretig de ‘winst’ van zuurtjes, lollies, miniMarsjes en ander lekkers. Zo’n driekwart daarvan kwam niet eens op en werd dan een maand later als één grote suikerige klont de kliko in gemikt.
Halloween
Heden ten dage (eindelijk kan ik die frase eens inzetten) zie je al in augustus niet alleen pepernoten maar ook allerlei Halloweenmeuk in de schappen liggen. Heksenoutfits, pompoenen met boze gezichtjes en schedels. (Dát is namelijk niet schadelijk voor de tere kinderzieltjes die we op alle fronten proberen te beschermen.) Ik begrijp zelf de clou niet helemaal, want met Halloween (31 oktober) gaat geen enkel kind verkleed langs de deuren om “Trick or treat!” te roepen. Toch? Volgens mij is het de bedoeling om een voorzichtige ruil in te zetten zodat Sint Maarten vervangen kan worden door het iets creatievere Halloween. En ik snap dat. Met Halloween kun je in elk geval nog verkleed gaan, wat is er nou leuker voor kinderen! Verkleed mogen, nÃet hoeven zingen én snoep krijgen! Helemaal puik. Ik stel om het toch een beetje muzikaal op te leuken een nieuwe tekst op De koeien hebben staarten voor:
Halloween, Halloween, laat mij snel dat snoep eens zien, dan steek ik je niet neer misschien, hallo-, hallo-, Halloween.
