Afgelopen week werd Aleksej Navalny vermoord in een Russische gevangenis. Helaas is het van alle tijden dat anti-democraten hun tegenstanders domweg vermoorden, en soms zijn de slachtoffers muzikanten die zich uit durven spreken in hun teksten. Artiesten wiens woorden als wapens worden gezien, en daarom het zwijgen wordt opgelegd.
In het Chili van september 1973 vond een militaire staatsgreep plaats, gericht tegen de linkse Volksfront-regering van Salvador Allende. Duizenden aanhangers van Allende werden gevangengezet in het Nationale Stadion in de hoofdstad Santiago, en daaronder was de toen al bekende singer-songwriter Víctor Jara. Víctor Jara werd herkend, vreselijk gemarteld en stierf enkele dagen na de staatsgreep in de catacomben van het stadion.
Víctor Jara was sinds de vroege jaren zestig een uiterst geliefde dichter en vertolker van tradionele volksliederen uit heel Zuid Amerika, en daarnaast politiek supporter van de socialistische coalitie die sinds 1970 Chili regeerde. Hij ging zoveel als maar kon met Allende mee op verkiezingstoernee voor de presidentsverkiezingen, en droeg stevig bij aan diens uiteindelijke overwinning.
Víctor Jara schreef liedjes over maatschappelijke en politieke misstanden, tegen armoede en ongelijkheid, maar zijn uitgangspunt was steevast Liefde. In dat opzicht was hij een echt kind van de jaren ’60.
Onderstaand nummer “het recht om in vrede te leven” schreef Jara in 1969 en werd uitgebracht in 1971. Het is een anti-Vietnam-oorlog song en een eerbetoon aan Ho Chi Minh. Nadat de democratie in de jaren 90 in Chili werd hersteld groeide het nummer uit tot het officieuze volkslied van Chili, steevast gezongen bij allerlei protesten.
In de jaren na zijn dood kreeg Víctor Jara voortdurend aandacht van artiesten als The Clash, U2, Simple Minds, Bruce Springsteen -de lijst is bijna eindeloos- die de naam Víctor Jara publiekelijk bleven herinneren. Het stadion in Santiago waar Jara werd vermoord heet sinds 2003 het Víctor Jara Stadion. Afgelopen november overleed zijn weduwe, Joan Jara, die zich tientallen jaren met succes heeft ingezet om de verantwoordelijken veroordeeld te krijgen.
In 2019 maakte Netflix een documentaire over de dood van Víctor Jara, met in het begin prachtig archiefmatriaal van de zanger Víctor Jara, maar het wordt al snel een weinig geinspireerd rechtbank-drama. Het slot is dan weer fantastisch: dit toont wat voor enorm icoon Víctor Jara nog altijd is in Chili. Wat echt nodig is, is een Oppenheimer-achtige biopic over het leven en de muziek van Víctor Jara.
dit artikel verscheen eerder op ondergewaardeerdeliedjes.nl