An Sféar Ama

Wat gebeurt er als een ingenieur zijn laptop uit het raam mikt?

Want dat deed Séamus O’Donnell namelijk, uit een raam van een techlab in Cork. Wat volgde was vier jaar vrijwillige isolatie in een verlaten textielfabriek en het ontstaan van de An Sféar Ama (letterlijk: De Tijdssfeer), een apparaat dat eruitziet als een mislukte abortus omdat een victoriaanse stoomlocomotief en een quantumcomputer hebben lopen hompiekurken op St. Paddys.

O’Donnell is een voormalig robotica-ingenieur maar inmiddels filosoof-kunstenaar. Zijn stelling: moderne AI is “te schoon, te onzichtbaar, te onverantwoord”. Het Russische afscheid van de laptop werd dus ingegeven door een diepe teleurstelling in de hededaagse techniek. Het moest anders en na vier jaar had hij 287 mechanische relais uit de jaren ’30 gekoppeld aan quantumverstrengelde fotonen, die hij zelf niet begrijpt, “Fair play, wasn’t meant to work half as well – complete fluke, that”.

Veertien (hoeveel!?) handgeslepen kristalresonatoren vormen het brein. Een brein dat je ziet werken, dat je hoort denken, techniek voor de zintuigen, mechanisch en vreemd tegelijkertijd. Je programmeert het overigens met ponskaarten, het antwoordt dan met sissende stoom en knipperende gloeilampen. Is het intelligent? Soms print het Ierse limerick’s op oud papier, soms produceert het rookwolken zonder reden, O’Donnell claimt zelfs dat het droomt.

De An Sféar Ama is geen kunstje voor galeries. Dit is rebellie tegen algoritmes die niemand snapt, verpakt in oud ijzer en Ierse eigenzinnigheid.