Iedereen die wel eens bij een random optreden is geweest, zelf op de planken heeft gestaan of niet in een hunebed woont kent het fenomeen van de ‘staande ovatie’. Na de voorstelling gaan mensen klappen en vervolgens staan, om staand door te klappen. Het is van oorsprong een gebaar van waardering voor de performers. Maar. Er is met dit culturele verschijnsel toch iets heel eigenaardigs aan de hand. Het heeft in de loop der jaren namelijk een bizarre devaluatie doorgemaakt. Is je dat wel eens opgevallen?
Staan met die banaan
Ik was eens bij een optreden van een puik bandje in een zaaltje met voornamelijk senioren in het publiek. Na afloop sprak ik een van de muzikanten en hij uitte zijn blijdschap over de staande ovatie die gegeven werd. “Maar publiek gaat toch sowieso altÃjd staan?” merkte ik op. Hij verzekerde me ervan dat het best wel bijzonder is als het publiek opstaat. Ik hield mijn snarky opmerking in, maar ik ging toch nadenken. Kon ik mij ook maar één optreden in welke categorie dan ook herinneren dat er géén staande ovatie gegeven werd? Nee. Echt niet. Jij?
Snoeiharde devaluatie
De eerste staande ovatie die ik zelf bewust kreeg moet in 2004 geweest zijn, toen ik voor het eerst in een toneelstuk speelde. Het betrof een wazige klucht en toen mijn medespelers en ik het applaus in ontvangst namen, stonden de 120 aanwezigen op. Ze. stonden. op! “Wauw! Wat cool, we moeten wel goed geweest zijn dan…” dacht jonge en naïeve Terra die avond. Ik had immers geleerd dat een staande ovatie een eer is, dat mensen dat alleen doen als een optreden heel goed of bijzonder geweest is. Pas toen ik erop ging letten, merkte ik dat in Nederland het publiek dus gewoon standaard een staande ovatie geeft! Of het nou een bedroevend slecht amateurtoneelstuk of een hoogwaardige musical betreft; je gaat gewoon staan met je kadaver. De staande ovatie is in hysterisch nuchter Holland dus snoeihard aan devaluatie onderhevig, wil ik maar zeggen. Het kan zijn dat staande ovaties in sommige landen nog wèl betekenis hebben, maar hier is het niets meer dan een gewoonte geworden.
De staande ovatie ontstaat omdat er een paar sukkels gaan staan omdat ze als eerste hun jas willen hebben, vervolgens gaan er steeds meer mensen staan omdat ze niets meer zien door de staanders voor hun, en de laatsten gaan met een diepe zucht ook maar staan om niet als zure criticus te kijk te zitten.
Ik heb ook wel eens een optreden gedaan, en inderdaad, iedereen ging staan. Er werd alleen niet geklapt. Heel merkwaardig.
gadver! met je staand ovuleren. Doe dat anders even zittend thuis waar ik er geen last van heb.
Ik olo’de
Willen we meer of minder waardering voor optredens?!